Reumatoïde artritis: onderscheid de mythes van de waarheid!
Ongeveer 1% van de wereldpopulatie krijgt RA, maar nog steeds bestaan er veel misverstanden rond deze ziekte.
RA wordt dikwijls verward met andere reumatische aandoeningen en RA is nog steeds een mysterieuze ziekte. Onderzoek en nieuwe behandelingen wijzigen constant het inzicht in de ziekte. Zelfs deskundigen hebben nog veel te leren over RA.
Hier volgen 8 mythes rond RA
Mythe nr. 1: RA is hetzelfde als artrose
Feit: RA is geen artrose. Artrose (Eng. osteoarthritis) wordt veroorzaakt door verwonding of normale slijtage-en-scheuren van het kraakbeen bij het verouderen van gewrichten. Artrose is de meest voorkomende gewrichtsaandoening bij mensen in de midden leeftijd en bij ouderen.
Daartegenover staat dat RA een chronische, progressieve auto-immuun ziekte is. Door een nog onbekende oorzaak maakt het lichaam antilichamen aan die eigen lichaamscellen aanvallen. Deze aanvallen tegen eigen lichaamscellen tasten meestal de gewrichten aan maar zij kunnen ook andere delen in het lichaam aantasten. De aanvallen kunnen met periodes voorkomen, maar bij sommige mensen kunnen ze ook aanhoudend zijn.
Het verschil tussen artrose en RA is de meest voorkomende verwarring. Het wordt nog ingewikkelder omdat mensen met RA dikwijls ook artrose hebben.
Mythe nr. 2: alleen oude mensen krijgen RA
Feit: Bij de meeste mensen met RA is de ziekte begonnen tussen de leeftijd van 30 en 55 jaar.
Maar iedereen kan RA krijgen, zelfs tieners.
Oudere mensen die al vele jaren RA hebben kunnen een ernstiger vorm hebben omdat RA progressief is en zij er al langer mee leven.
Mythe nr. 3: RA is niet zo ernstig
Feit: RA kan je gezondheid en onafhankelijkheid ernstig schaden, vooral indien de ziekte niet adequaat wordt behandeld.
Veel mensen spreken gewoon over 'ik heb grootmoeders reumatiek' waardoor ze veel tijd verliezen om een reumatoloog te consulteren. Daardoor kan er ernstige schade aan de gewrichten zijn ontstaan.
De diagnose van RA moet snel gesteld worden en regelmatige behandeling is noodzakelijk om je gewrichten te beschermen tegen schade.
RA-patiënten hebben ook een verhoogd risico voor andere aandoeningen: cardiovasculaire ziektes, infecties, longziektes,…
Mythe nr. 4: De meeste RA-patiënten eindigen in een rolstoel of komen terecht in een rusthuis
Feit: Het verloop van RA is bij iedereen verschillend, maar de meeste mensen kunnen onafhankelijk verder leven.
Omdat RA een progressieve ziekte is hebben vele patiënten af te rekenen met beperkingen. Veel van de beschikbare informatie dateert van 20-30 jaar geleden. Toen werd nog niet behandeld met Methotrexate en had men nog niet de beschikking over de nieuwe 'biologicals'.
Een recente studie zegt dat 94% van de mensen met RA hun normale activiteiten kunnen voortzetten na 10 jaar te leven met de ziekte.
Mythe nr. 5: De meeste mensen met RA kunnen niet werken
Feit: Werktaken of gewoontes kunnen veranderen door RA. Maar na het stellen van de diagnose betekent dit niet dat je een leven vol onbekwaamheid zal leiden.
Deze mythe kan waar geweest zijn in vroegere jaren, voordat men over de huidige geneesmiddelen kon beschikken. Het is een feit dat vele mensen lichter werk zullen moeten zoeken of hun activiteiten zullen moeten afbouwen gedurende opflakkering van de ziekte. Maar een groot gedeelte van de RA-patiënten kan hun werk gewoon door zetten.
Mythe nr. 6: Omdat de behandeling voor RA toxisch kan zijn is het beter hiermee te wachten tot de ziekte verergert.
Dit is de gevaarlijkste mythe!
Er bestaan nu voldoende bewijzen dat een vroege behandeling van RA schade en beperkingen aan de gewrichten voorkomt. Ideaal zou zijn de behandeling te starten van zodra de diagnose gesteld wordt.
Het klopt dat medicijnen, gebruikt bij de behandeling van RA, nevenwerkingen kunnen hebben. Het is echter zeldzaam dat deze nevenwerkingen ernstiger zijn dan onbehandelde RA. Bloedonderzoek en doktersbezoek kan vele ernstige nevenwerkingen tijdig opsporen.
Mythe nr. 7: De meeste mensen met RA krijgen eveneens kanker
Feit: Mensen met RA hebben een licht verhoogde kans om lymfeklierkanker (een soort bloedkanker) te ontwikkelen, maar het risico is over het algemeen laag. Het is nog niet erg duidelijk waarom.
Zelfs met een verhoogd risico is er slechts een kleine minderheid van de RA-patiënten die bloedkanker krijgen.
De verhoogde kans op kanker kan te wijten zijn aan een verhoogde ontsteking bij RA of kan een gevolg zijn van de medicatie. Nochtans krijgen de meeste RA-patiënten geen kanker.
Methotrexate, de nieuwe biologicals, of beiden kunnen gedeeltelijk meespelen bij dit verhoogde risico. Niettemin blijven de reumatologen achter deze medicatie staan. De voor- en nadelen moeten afgewogen worden.
Goed nieuws: het risico op colon-rectale kanker is momenteel bij mensen met RA verminderd met 40%. Een theorie hiervoor is dat het frequent gebruik van NSAID's, zoals aspirine en ibuprofen, preventief helpt bij dikke darmkanker.
Mythe nr. 8: Pijnlijke stijve gewrichten door RA moeten zoveel mogelijk rusten gedurende de dag
Feit: Integendeel! Met aangetaste gewrichten moet geoefend en gestretcht worden.
Immobiliteit kan averechts werken bij iemand met RA. Wanneer de gewrichten pijnlijk en stijf zijn is het normaal bewegingen te vermijden. Maar door immobiliteit komt men in een vicieuze cirkel terecht. De spieren rond het gewricht dragen voor een belangrijk deel bij tot de stabiliteit van de gewrichten. Alle spieren moeten regelmatig geoefend en gestretcht worden om gezond te blijven – gebruik het of verlies het!
Iedereen met RA kan bepaalde oefeningen doen:
-
- strekoefeningen vragen een minimale inspanning en houden de gewrichten soepel
- lage impact aerobic oefeningen verbeteren de gezondheid van de gewrichten, evenals mentale en fysieke gezondheid
- zware oefeningen moeten in het algemeen vermeden worden.
Bron: www.webmd.com
Vertaling: Mia, 9 november 2008