Zelfzorg bij een opstoot!

Geplaatst op: 
Woensdag, 27 april, 2022 - 12:31
Zelfzorg bij een opstoot!
 
Help, ik voel een opstoot komen?
 
 
Hebben jullie dat ook dat het een hele periode beter met je gaat en dan, uit het niets, komt er een opstoot?
 
Misschien even situeren wat een opstoot inhoudt. 
Het is een opflakkering van de ontstekingsactiviteit in ons lichaam. Als ons lichaam een opstoot te verwerken krijgt voel je dat heel sterk in het uitoefenen van je dagelijkse activiteiten. Je gewrichten gaan opzwellen en je voelt zoveel meer pijn. Je lichaam kan strammer worden en vermoeidheid is alom aanwezig. Je kan je grieperig voelen, koorts krijgen …
Een opstoot hypothekeert niet alleen ons lichaam maar vooral ons leven.
Het kan voor een slaaptekort zorgen wat dan weer een impact heeft op onze emotionele en mentale toestand. Om maar te zwijgen over de impact op ons sociaal leven.
In ons bloed is niet altijd merkbaar dat we een opstoot aan het verwerken zijn.
 
In het kader van ons jaarthema ‘Zelfzorg en zelfmanagement’ is het misschien interessant om focussen op een eventuele aankomende opstoot, maar ook om er zelf iets aan te doen. 
 
Is het onze fout?
Door te cohabiteren met je RA leer je een opstoot herkennen. Je kan alleen moeilijk inschatten wanneer de opstoot op zijn ‘ergst’ is. Het is uiteraard niet onze fout maar meestal komt het op een slecht moment. Je moet naar een feestje, waar je al lang naar uitkijkt en dan voel je dat het feestje gaat gehypothekeerd worden. Onze omgeving, die ook de bui voelt aankomen van te moeten thuisblijven of alleen te gaan, vraagt dan voorzichtig of we dit niet hadden kunnen voorkomen. Of misschien hebben we ons lichaam te veel belast de voorbije dagen. 
 
Wat kan een opstoot veroorzaken?
Dat kan door een aantal specifieke zaken getriggerd worden.  Zo kan bijvoorbeeld een infectie een expliciete trigger zijn.
 
Maar ook stress of situaties waarin we stresseren kunnen ons kwetsbaar lichaam in een opstoot laten terechtkomen. Als men de vraag stelt aan een lotgeno(o)te: “Heb jij ‘stress” dan krijg je regelmatig als antwoord: “Neen ik heb zelden stress.” 
Als we dan ons gedrag beter observeren dan moeten we toegeven dat we te kampen hebben met stress en ook in stresserende situaties verzeild raken. 
 
Als wij ons goed voelen dan komen we wel eens in de verleiding om meer te doen dan we eigenlijk aankunnen en dingen die we uitgesteld hebben, in te halen. Door onszelf te hard te pushen kan je forceren en oververmoeid worden en een opstoot uitlokken.
 
Er zijn uiteraard nog andere triggers die een opstoot kunnen uitlokken maar we beperken ons hier bij deze drie eventuele oorzakelijke verbanden.
 
EHBZ (Eerste hulp bij zelfzorg)!
Als we een opstoot voelen aankomen is het interessant om te gaan observeren. 
Wat is er aan vooraf gegaan? Wat voelde ik? Wat heb ik waargenomen? Voelde mijn gewricht warm aan? Had het griepgevoel dat ik waarnam te maken met de opstoot of was het toch griep? 
 
Een tip die we willen meegeven is om elke dag uitgebreid notities te nemen. Notities van dagelijkse bezigheden, over onze gemoedstoestand, wat heeft energie opgeslorpt, wat vonden we niet zo leuk om te doen, wat vonden we fijn om te doen, welke persoonlijke prikkels ben je tegengekomen, hoe verliep de dag, was je vermoeid, had je pijn,  …? 
 
Zij die graag schrijven kunnen een uitgebreid verslag noteren over het verloop van de dag. En voor de anderen volstaat het om één woordje neer te pennen of met stickers te werken, of…
 
Zorg voor jezelf door bewust tijd te nemen.
Door alle notities en observaties kan je na verloop van tijd voor jezelf een draaiboek samenstellen van wat je kan helpen om een opstoot te verklaren en dus ook waar te nemen. Het kan je zelf wat inzichten bijbrengen over hoe je op een opstoot kan voorkomen.
We willen hier enkele kleine (soms zelfs grote) tips rond je zelfzorg geven.
Implementeer herstel- en rustpauzes.
Bepaal jouw eigen tempo van wat je wil doen, of wat er moet gedaan worden.
Neem regelmatig een rustpauze, zelfs als jij je niet echt moe voelt.
Het verschil tussen een rustpauze en een herstelperiode is TIJD.
Beweging.
Studies tonen aan dat lichaamsbeweging je humeur verbetert en jou helpt om beter te slapen.
Door je RA zal je wellicht een activiteit verkiezen die minder belastend is voor je gewrichten. 
 
Stress onder controle houden.
Eens je kan toegeven dat ook jij last hebt van stress kan je nadenken over strategieën en leren om je stress beter te beheersen.
 
Hulp vragen en hulpmiddelen gebruiken.
De markt wordt stilaan overspoeld door allerhande aangepaste hulpmiddelen niet alleen voor reumapatiënten maar ook bij andere aandoeningen.
 
Vraag om hulp! Sommigen onder ons geloven nog altijd dat ze alles zelf kunnen. Als je alles alleen gaat doen is het een lange en soms moeilijke weg en het is niet altijd zeker dat je het gestelde einddoel bereikt. Dus moet je kracht zoeken bij anderen. 
Een echte hulpverlener is iemand die de pijn in je ogen kan lezen, terwijl de rest nog in je lach gelooft.
 
Therapietrouw.
Het nemen van je voorgeschreven medicatie blijft belangrijk om een opstoot te voorkomen.
Een regelmatig schema helpt jou om een constant en doeltreffend niveau van je medicatie in jouw lichaam te houden.
Het overslaan van een dosis kan een opstoot veroorzaken.
Ook je medicatiegebruik nauwlettend noteren betekent een ondersteuning.
 
In alle facetten van ons ziekzijn is het belangrijk dat we op zoek gaan naar oplossingen. 
Zelfzorg is ondersteuning van ons ziek leven op lichamelijk, mentaal en emotioneel vlak.
 
 
Een rivier snijdt door een rots, niet door zijn kracht maar door zijn volharding.